Oszuści nieustannie opracowują nowe metody wyłudzania pieniędzy od niczego niepodejrzewających ofiar. Zdarza się, że nawet najbardziej ostrożna osoba da się nabrać na ich sztuczki i przekaże pieniądze oszustom. Co można zrobić w tej sytuacji? Czy możliwe jest odzyskanie utraconych pieniędzy? Gdzie szukać pomocy?
Co o tym mówi Kodeks Karny?
Artykuł 286 Kodeksu Karnego brzmi:
„Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.
Mówiąc wprost: oszust wprowadza drugą osobę w błąd, aby osiągnąć korzyść finansową jej kosztem. Za tego typu przestępstwo grozi kara pozbawienia wolności do 8 lat (a nawet do 10, ponieważ artykuł 294 przewiduje zaostrzoną karalność , jeśli w grę wchodzi „mienie znacznej wartości”).
Jak najczęściej dochodzi do oszustw finansowych?
Najłatwiej zostać oszukanym przy transakcjach kupna i sprzedaży. Robiąc zakupy w internecie łatwo trafić na nieuczciwe sklepy internetowe i nigdy nie otrzymać zamówionego i opłaconego towaru. Zdarza się również, że oszuści podają się za znane nam marki i przesyłają dane czy linki do płatności za rzekome zamówienia. Nierzadko udają oni firmy kurierskie, pisząc o konieczności opłacenia wysłanej do nas paczki.
Jak jeszcze dochodzi do oszustw? Zdarzają się również oszustwa w sytuacjach, w których to my sprzedajemy coś w sieci, na przykład na portalach, na których można odsprzedać używane przedmioty. Jak wygląda takie oszustwo? Często oszust udaje osobę zainteresowaną zakupem, ale tłumaczy, że jest aktualnie za granicą i płatność musi wyglądać nieco inaczej.
Co dalej? Zachęca sprzedającego do kliknięcia w link, co rzekomo jest konieczne do potwierdzenia przyjęcia przelewu. Tak naprawdę w prosty sposób doprowadza to do ściągnięcia pieniędzy z konta sprzedawcy.
Pierwszy krok – reklamacja w banku
Jeśli szybko zauważyłeś, że przelałeś pieniądze na konto oszusta, może się okazać, że przelew nie został jeszcze przekazany na konto docelowe. Wynika to z rozmieszczenia sesji wychodzących i przychodzących, czyli określonych godzin przesyłania pieniędzy pomiędzy bankami. Warto wtedy jak najszybciej skontaktować się z bankiem i poinformować o danej sytuacji. Dzięki temu bank może zablokować przelew jeszcze przed jego przekazaniem.
Trudniej jest jeśli pieniądze już wpłynęły na konto oszusta. Bardzo często jest tak, że są one przez właściciela szybko przelewane na kolejne konto. Ważne jest jednak to, w jaki sposób przesłaliśmy pieniądze oszustowi. Jeśli była to płatność kartą kredytową lub debetową – możemy skorzystać z mechanizmu chargeback. Zwrot pieniędzy przez bank w takiej sytuacji jest wręcz pewny, dlatego warto przekonać się do płatności kartą.
Jeśli masz podejrzenie, że z Twojej karty skorzystał ktoś nieuprawniony, pamiętaj, żeby jak najszybciej ją zastrzec. W przeciwnym razie oszust może w dalszym ciągu z niej korzystać.
Chargeback – jak to działa?
Chargeback to procedura reklamacyjna, z której możemy skorzystać po płatności kartą MasterCard lub Visa. Obowiązuje ona we wszystkich bankach, a reklamację można złożyć telefonicznie lub osobiście. W jakich sytuacjach można skorzystać z tej procedury?
- Nie otrzymałeś towaru, za który zapłaciłeś.
- Otrzymany towar był niezgodny z opisem.
- Przez pomyłkę przesłałeś pieniądze na inne konto.
- Płatność została pobrana więcej niż raz.
- Pobrana została opłata za towar, którego nie kupiłeś.
Jak widać, zakres działania procedury jest bardzo szeroki i można z niej korzystać nie tylko w sytuacjach, w których mamy do czynienia z oszustem. Kluczowa jest tu forma płatności – procedura nie obowiązuje, jeśli płaciliśmy czy przesłaliśmy pieniądze przelewem.
Zgłoszenie oszustwa na policję
Niezależnie od tego, czy w danym przypadku będzie mógł nam pomóc bank, oszustwo powinniśmy zgłosić również na policję. Dzięki temu możemy doprowadzić do odnalezienia oszusta i uchronić przed utratą pieniędzy inne osoby. Może się również okazać, że poszkodowanych przez daną osobę jest więcej, a to zwiększa szansę na jej ukaranie.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa możemy złożyć ustnie w komisariacie policji lub pisemnie. Co powinno zawierać takie pisemne zgłoszenie? Poza wszystkimi namiarami na oszusta, które mamy (maile, ogłoszenie, strona www) powinniśmy dokładnie opisać, na czym polegało wprowadzenie w błąd. Warto dołączyć wszystkie dowody, jakie tylko mamy, na przykład potwierdzenie przelewu, wydruk korespondencji itp.
Oszust nie musi być dla nas anonimowy. Może to być również osoba, którą znamy i której dane możemy podać. W tej sytuacji możemy również złożyć wniosek o zabezpieczenie mienia oszusta.
Co dalej z naszym zgłoszeniem oszustwa?
Po zgłoszeniu oszustwa policja rozpoczyna dochodzenie. Może przesłuchać poszkodowanego, świadków, a nawet samego oszusta, jeśli ten jest znany. Po potwierdzeniu popełnienia przestępstwa, policja przedstawia oszustowi zarzuty, a prokurator wysyła do sądu akt oskarżenia.
Sprawa oszustwa w sądzie
Po przeprowadzeniu postępowania sąd może wydać wyrok skazujący, uniewinniający lub umarzający postępowanie. Osoba, która padła ofiarą oszusta ma w sądzie szereg praw, o ile złoży oświadczenie o chęci bycia oskarżycielem posiłkowym. Warto o tym pamiętać po tym, jak do sądu wpłynął akt oskarżenia. Pokrzywdzony powinien również złożyć wniosek o nałożenie na oszusta obowiązku naprawienia krzywdy.
Wyrok skazujący, w którym widnieje obowiązek naprawienia szkody, daje poszkodowanemu możliwość wszczęcia postępowania egzekucyjnego, które ma prowadzić do odzyskania utraconych pieniędzy.
Podsumowując. Jeśli zostałeś oszukany i potrzebujesz wsparcia w dochodzeniu swoich praw i odzyskaniu pieniędzy, zgłoś się do naszej kancelarii. Pomożemy w zgłoszeniu popełnienia przestępstwa, a w przypadku wejścia na drogę sądową, będziemy reprezentować Cię w sądzie. Nasze doświadczenie pokazuje, że warto dochodzić sprawiedliwości i zgłaszać każdy przypadek popełnienia przestępstwa. Dzięki temu możesz pomóc nie tylko sobie, ale również innym.
