Czy żona dziedziczy spadek po rodzicach męża to jedno z częstszych pytań, jakie zadają nam klienci w skomplikowanych dla nich okolicznościach. Tematy związane ze spadkiem są wymagające emocjonalnie. Klienci zderzają się z nimi przeważnie w niezwykle trudnych momentach, gdy są w żałobie. Często towarzyszą temu duże emocje, zwłaszcza gdy w grę wchodzą dodatkowo rodzinne konflikty. Sprawy spadkowe należą do delikatnych i wymagają od nas nie tylko wiedzy, ale też dużego wyczucia i empatii. Poznaj najważniejsze informacje, związane z dziedziczeniem po teściu i teściowej.
Wiedza na tematy związane z dziedziczeniem i spadkami jest w naszym społeczeństwie często niewielka. A szkoda, bo mogłaby ona niejednokrotnie uchronić nas przed złymi decyzjami lub pomóc odpowiednio się zabezpieczyć. Dowiedz się:
- jak wygląda dziedziczenie w Polsce,
- kto dziedziczy majątek po zmarłym rodzicu,
- do kogo należy spadek odziedziczony przez jednego z małżonków żyjących w związku bez rozdzielności majątkowej,
- czy małżonek dziedziczy po rodzicach zmarłego małżonka,
- jak włączyć synową lub zięcia do kręgu spadkobierców.
Dziedziczenie w Polsce
Zacznijmy od wyjaśnienia tego, jakie są możliwe sposoby otrzymania spadku w naszym kraju. W Polsce obowiązują obecnie dwa tryby dziedziczenia:
- dziedziczenie testamentowe – mamy z nim do czynienia wtedy, gdy zmarły pozostawił ważny testament,
- dziedziczenie ustawowe – stosuje się w sytuacjach, gdy testamentu nie ma lub jest on nieprawidłowo sporządzony.
Znakomita większość przypadków, z jakimi mamy do czynienia, jest związana właśnie z dziedziczeniem ustawowym. Spisywanie testamentu jest u nas jeszcze stosunkowo rzadkie i o tym, kto zostaje spadkobiercą najczęściej decydują po prostu przepisy kodeksu cywilnego.
Ustaleniem konkretnego kręgu osób, którym przysługuje spadek zajmuje się w tych sytuacjach notariusz (gdy spadkobiercy są zgodni co do sposobu podziału majątku) lub sąd (gdy spadkobiercy nie mogą się porozumieć).
Zasady dziedziczenia po zmarłym rodzicu
Kto zatem dziedziczy po zmarłym rodzicu? Reguluje to paragraf 1, artykułu 931 kodeksu cywilnego, w którym możemy przeczytać:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Z przepisów jasno wynika, że spadkobiercami są dzieci zmarłego i jego małżonek/małżonka. Jeśli zmarły miał jedno, dwójkę lub trójkę dzieci – wszyscy Ci spadkobiercy dziedziczą takie same części majątku. Jeśli dzieci w małżeństwie było więcej – żona/mąż dziedziczą 25% majątku, pozostałe 75% jest równo dzielone między dzieci.
W żadnym wypadku nie ma tu mowy o małżonku dziecka spadkodawcy. Żona nie dziedziczy więc spadku po rodzicach męża, ani mąż nie dziedziczy spadku po rodzicach żony.
Dziedziczenie a małżeńska wspólność majątkowa
Jak już ustaliliśmy, dziecko dziedziczy po rodzicu odpowiednią część spadku, jego małżonek nie zostaje spadkobiercą. Co jednak w sytuacji, gdy w małżeństwie jest wspólność majątkowa?
Czy żonie męża, który właśnie otrzymał spadek po rodzicu, przysługuje jego część? Nie, zdecydowanie nie. Odziedziczony majątek wchodzi w skład majątku osobistego spadkobiercy. Nie ma tu żadnego znaczenia, czy jest on w związku, w którym obowiązuje wspólność majątkowa, czy może rozdzielność majątkowa.
Czy synowa dziedziczy po rodzicach zmarłego męża?
Często pojawiają się pytania o dziedziczenie po rodzicach męża, który już nie żyje. Sytuacja, w której dziecko umiera przed rodzicami jest rzadka, ale budzi wątpliwości co do zasad spadkowych. Rozwiązuje ją paragraf 2, artykułu 931 kodeksu cywilnego:
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
Czy synowa może zatem dziedziczyć po rodzicach zmarłego męża?
Nie, również w tej sytuacji nie zostaje ona spadkobiercą. Jeśli w tym małżeństwie są dzieci, to one dziedziczą po swoich dziadkach część, która przypadłaby ich rodzicowi, gdyby ten żył. Jeśli są niepełnoletnie, ich żyjący rodzic ma prawo zarządzać odziedziczonym przez nie majątkiem i reprezentować je przed sądem.
Władza rodzica w tym zakresie jest jednak ograniczona, ze względu na dobro dziecka. Jeśli rodzic chce zrobić coś, co przekracza zakres zwykłego zarządu (na przykład sprzedać odziedziczoną przez nie nieruchomość), potrzebna jest zgoda sądu opiekuńczego.
Czy to wszystko?
Nie. Sąd musi również wyrazić zgodę na odrzucenie spadku, na przykład w przypadku, gdy rodzic chce to zrobić w imieniu dzieci, bo wie, że spadek zawiera długi, które są wyższe niż wartość samego odziedziczonego majątku.
Jak dziedziczy synowa?
Synowa nie będzie dziedziczyła spadku również w sytuacji, gdy w małżeństwie nie ma dzieci, ani gdy zmarli teściowie nie mają rodzeństwa, które mogłoby otrzymać po nich spadek. Dlaczego? Nie jest ona w żadnej grupie osób, które mogą dziedziczyć spadek w sposób wynikający z ustawy. Na samym końcu listy spadkobierców ustawowych jest gmina, w której mieszkał spadkodawca.
Czy jest możliwe włączenie synowej do kręgu spadkobierców?
Co jednak w sytuacji, gdy teściowie chcieliby, aby synowa dziedziczyła po nich majątek? Wbrew pozorom wcale nie jest to sytuacja rzadka. Zdarza się, że teściowie traktują synową czy zięcia jak własne dziecko i nie chcą, by ta osoba była wyłączona z dziedziczenia. Często też, zwłaszcza gdy spadkiem jest nieruchomość, chcą oni, żeby należała ona w przyszłości nie tylko do ich dziecka, ale również do jego małżonka. Jakie jest możliwe wyjście z tej sytuacji?
Tak. Jedynym wyjściem jest wtedy spisanie przez nich testamentu, w którym zostanie ona uwzględniona. Prawidłowo sporządzony testament ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym i jest to jedyny sposób, by osoba, której nie przysługuje spadek z mocy ustawy, nie była pominięta w dziedziczeniu.
Jak widać, tematy związane z dziedziczeniem nie zawsze są proste. Regularnie pomagamy naszym klientom w sprawach związanych ze sporządzeniem testamentu, podjęciem decyzji związanych z przyjęciem lub odrzuceniem spadku i w innych sytuacjach wymagających znajomości kodeksu cywilnego. Reprezentujemy klientów w sądach, dbamy o ich spokój i staramy się doprowadzić do najlepszego dla nich rozwiązania.
Zadbaj o swoje interesy. Jeżeli potrzebujesz wsparcia w tym obszarze, to Kancelaria Radcy Prawnego Marka Martyna zawsze służy pomocą. Umów się na poradę prawną, by uporządkować swoje sprawy, związane z dziedziczeniem. Pomożemy.
